خاکبرداری و گودبرداری | تفاوت خاکبرداری و گودبرداری چیست؟

خاکبرداری و گودبرداری دانشی کاملاً تخصصی و اولین قدم برای ساخت یک سازه است که به‌منظور دستیابی به زمینی صاف و محکم انجام می‌شود.

با پیشرفت تمدن بشری، سازه‌هایی که توسط انسان‌ها ساخته می‌شوند، پیچیده‌تر شده و برای داشتن ایمنی بیشتر و رعایت استانداردهای لازم، باید عملیاتی مانند خاکبرداری و گودبرداری و پایدارسازی آن به‌ شکلی اصولی و کاملاً علمی انجام شود.

چراکه اولین قدم برای ساخت یک سازه، ایجاد سطحی محکم و هموار است که بتواند وزن سازه را تحمل کرده و در مقابل بلایای طبیعی، نقش محافظتی را داشته باشد اما باید بدانید که عملیات خاکبرداری و گودبرداری فقط برای ساختمان‌سازی استفاده نمی‌شود. بلکه کاربردهای دیگری نیز در زمینه‌های مختلف مانند معدن، لایروبی، احیای محیط زیست و اکتشافات زمین‌شناختی دارد.

ازجمله مهمترین کاربردهای خاکبرداری در ساخت جاده‌هاست که برای ایجاد بستری مناسب صورت می‌گیرد. خاکبرداری عملیاتی حساس است که باید توسط تیمی حرفه‌ای و باتجربه انجام شود. چراکه در غیر این صورت می‌تواند باعث ایجاد خسارت‌های جبران‌ناپذیر جانی و مالی شود.

خاکبرداری چیست؟

خاکبرداری به هرگونه عملیاتی گفته می‌شود که به‌منظور هموارسازی و ایجاد بستری صاف برای سازه صورت می‌گیرد. این عملیات می‌تواند شامل کارهایی همچون تخریب، حفاری، هموارسازی سطح خاک و از بین بردن پستی و بلندی، شیب‌بندی، حمل و نقل مصالح خاکی و جابه‌جایی آن‌ها در درون پروژه یا بیرون از آن، باشد.

درواقع خاکبرداری اولین مرحله در ساخت‌وساز و عملیات عمرانی است که در طی آن برداشت خاک تا عمق حداکثر ۶۰ سانتی‌متری صورت می‌گیرد. هدف اصلی از این ‌کار دستیابی به زمینی محکم و هموار است که بتوان پی و فونداسیون ساختمان ‌را بر روی آن ایجاد کرد.

با انجام یک عملیات خاکبرداری و گودبرداری مناسب و اصولی می‌توانید مطمئن شوید که ساختمان شما در آینده و پس‌ از ساخت، دچار نشست نخواهد شد. انجام این عملیات در گذشته بیشتر به ‌روش‌های سنتی همچون استفاده ‌از نیروی انسانی و به‌ کمک بیل و کلنگ انجام می‌شد.

بااین‌وجود امروزه با پیشرفت تکنولوژی در این زمینه، استفاده از نیروی انسانی منسوخ شده و جای خود را به ماشین‌آلات خاکبرداری بزرگ و قدرتمندی همچون بلدوزر، بیل و مینی بیل‌های مکانیکی، چکش تخریب یا پیکور، لودر و مینی لودر و ماشین‌آلات حمل خاک داده‌اند. به‌این‌ترتیب کار با سرعت و کیفیت بیشتری صورت خواهد گرفت.

گودبرداری چیست؟

شاید شما هم در اطراف خود ساختمان‌های چندطبقه‌ای را دیده باشید که چندین طبقه از آنها به‌نوعی زیرِ زمین است. پارکینگ اغلب ساختمان‌های تجاری بزرگ، در طبقه زیرین ساخته می‌شود. برای اینکه بتوان زمین را به بستری مناسب برای ساخت چنین طبقاتی تبدیل کرد، باید از عملیات گودبرداری استفاده شود. گودبرداری معمولاً باعث می‌شود که سطح زمین از پی ساختمان‌های مجاور پایین‌تر بیاید. به همین جهت انجام اصولی این کار و رعایت تمام نکات ایمنی برای حفظ استحکام ساختمان‌های مجاور اهمیت بسیاری دارد. چنانچه در طول عملیات خاکبرداری و گودبرداری، نکات ایمنی رعایت نشود، آسیب‌های جدی و جبران‌ناپذیری به ساختمان‌های مجاور وارد خواهد شد.

انواع گودها

قبل از انجام عملیات خاکبرداری و گودبرداری، باید با انواع آن آشنا شوید تا انتخابی مناسب برای سازه خود داشته باشید. به‌طورکلی گودبرداری از نظر موقعیت مکانی به دو نوع تقسیم می‌شود؛ نوع اول که گودبرداری در فضای باز است که اطراف زمین هیچ سازه‌ای وجود ندارد و نوع دوم مربوط ملک‌هایی است که سازه‌های متعددی آن را احاطه کرده‌اند.

انجام عملیات خاکبرداری و گودبرداری در هر یک از این شرایط، نیازمند رعایت اصول خاصی است. به‌طور مثال زمانی که گودبرداری در فضای باز انجام می‌شود، باید به شکلی باشد که در گذر زمان و هنگام ساخت دیگر سازه‌ها، دچار مشکل نشود. همچنین همانطور که اشاره شد، در صورتی که گودبرداری در میان چندین ساختمان انجام بگیرد، باید احتیاط بالایی به خرج داد تا به دیگر ساختمان‌ها آسیبی وارد نشود.

در دسته‌بندی دیگری، گودها به دو گروه تقسیم می‌شوند که شامل گود حفاظت یا مهارشده و گود حفاظت نشده می‌شود.

• گودهای حفاظت شده که به‌وسیله سازه نگهبان و یا برخی ترکیبات، پایدار شده و دچار تغییر شکل نمی‌شوند.
• گودهای حفاظت نشده که بدون انجام هیچ عملیات محافظتی، ساختار خود را حفظ کرده و دچار تغییرات بزرگ و آسیب‌زا نمی‌شوند.

مهار کردن یا نکردن گودها تا حدود زیادی وابسته به شرایط خاک و پس از آن نیز وابسته به شرایط محیطی و سازه‌های اطراف آن می‌باشد. همچنین پس از بررسی این موارد، باید نوع سازه و ارتفاع آن را در نظر گرفت تا بهترین اقدامات را در این مرحله انجام داد.

دسته‌بندی دیگری برای گودها وجود دارد که از نظر طول عمر، آنها را به دو گروه تقسیم می‌کند. دسته اول گودهای موقت هستند که در هنگام عملیات ساخت ‌و ساز حفر می‌شوند و پس از آن پر می‌شوند. دسته دوم نیز گودهای دائمی هستند که معمولاً بستر اصلی برای ساخت یک بنا می‌باشند.

خاکبرداری و گودبرداری چه تفاوتی با هم دارند؟

هنوز هم تعداد زیادی از افراد خاکبرداری و گودبرداری را یکی می‌دانند و تصور می‌کنند که این دو، تفاوتی با هم ندارند. این در حالی است که برخلاف شباهت‌هایی که این دو عملیات دارند، با یکدیگرند متفاوت هستند.

خاکبرداری همان‌گونه که گفته شد به‌ عملیات برداشت و جابه‌جایی خاک گفته می‌شود که حداکثر تا ۶۰ سانتی‌متر عمق دارد. این در حالی است که در عملیات گودبرداری عمق برداشت خاک در کمترین حالت خود، ۶۰ سانتی‌متر است و ممکن است، عمق حفر خاک به ده متر و بیشتر نیز برسد.

بنابراین در حالت کلی اگر قرار باشد که فقط تا ۶۰ سانتی‌متر خاک برداشته شود، شما به خاکبرداری نیاز دارید. اما اگر به برداشت خاک در عمق‌های بیشتر از ۶۰ سانتی‌متر احتیاج باشد، باید از گودبرداری و ابزارهای مربوط به‌ آن استفاده کنید.

خاکبرداری و گودبرداری با روش‌های مشابهی انجام می‌شوند و می‌توان گفت روند انجام هر دوی این عملیات، مشابه است اما باید این نکته را در نظر داشته باشید که خاکبرداری بیشتر برای هموار نمودن سطح خاک انجام می‌شود. در برخی مواقع پس از انجام عملیات گودبرداری، زمین نیازمند عملیات خاکبرداری نیز می‌باشد تا سطح آن هموار شود. این دو عملیات در عین شباهتی که به هم دارند، کاربردهای متفاوتی داشته و در برخی مواقع نیز همانطور که بیان شد، مکمل یکدیگر هستند.

فرآیند خاکبرداری شامل چند مرحله است؟

در حالت کلی می‌توان فرآیند خاکبرداری را به دو مرحله اصلی تقسیم کرد که انجام آنها به عهده پیمانکار خاکبرداری میباشد. مرحله اول جمع‌آوری اطلاعات و پردازش آن‌ها و مرحله دوم شروع اقدامات عملی است. این دو مرحله در خاکبرداری و گودبرداری باید با دقت و حساسیت بالایی انجام شود. در ادامه به بیان دقیق‌تر مراحل خواهیم پرداخت.

تخریب و حمل نخاله

این مرحله از مراحل عملیات خاکبرداری محسوب نمی‌شود، بلکه به‌نوعی مرحله پیش از خاکبرداری است. چنانچه در زمین مورد نظر سازه‌ای وجود داشته باشد، باید ابتدا اقدام به تخریب آن و حمل نخاله‌ها نمود و سپس وارد مراحل گودبرداری شد.

نقشه‌برداری از زمین و بررسی آن

اولین مرحله در عملیات خاکبرداری، تهیه نقشه‌ای جامع از زمین است. در این نقشه، موقعیت زمین، میزان شیب آن، اطلاعات مربوط به تست‌های جغرافیایی و همچنین اطلاعاتی در مورد نوع خاک زمین مورد توجه قرار می‌گیرد. همچنین در این مرحله مهندسان، زمین را از نظر نزدیکی به دیگر ساختمان‌ها، وجود یا عدم وجود آثار باستانی و لوله‌کشی‌های شهری مورد بررسی قرار می‌دهند.

بررسی ژئوتکنیک زمین

در این مرحله، نقشه‌ای که در مرحله قبل تهیه شد، تجزیه و تحلیل می‌شود. سپس اطلاعات مربوط به میزان تقویت زمین، خاکبرداری آن و عمق برداشت خاک، استخراج شده و در اختیار تیم عملیاتی قرار می‌گیرد. همچنین به‌صورت کاملاً اصولی و بر طبق دسترسی زمین به جاده‌ها، نصب و راه‌اندازی تجهیزات تعیین و انجام می‌شود.

درجه‌بندی خاک زمین

تعیین مسطح و غیرمسطح بودن زمین، نوع خاک، میزان سفتی خاک و همچنین تعیین نوع ابزار مناسب برای کار بر روی زمین مورد نظر در این مرحله صورت می‌گیرد. درجه‌بندی خاک زمین برای انجام عملیاتی باکیفیت، از اهمیت بالایی برخوردار است.

محاسبه حجم خاکبرداری و گودبرداری ساختمان

یکی ‌از مراحل مهم در این کار، محاسبه دقیق حجم خاک و میزان هزینه‌ای است که باید تخمین زده شود. قبل‌ از شروع عملیات، به‌ کمک این مرحله می‌توان میزان نیاز به نیروی انسانی و ابزارهای لازم را به‌ صورت دقیق دانست و برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام داد.

این کار توسط کارشناسان متخصص و با تجربه ما، با بازدید از محل پروژه به صورت رایگان انجام می‌شود. همچنین برای یک برآورد کلی و تقریبی از حجم خاک، قیمت و مدت زمان انجام پروژه میتوانید از ابزار تخمین حجم و قیمت خاکبرداری مجموعه ما کمک بگیرید. توجه داشته باشید که اعداد ارقام نمایش داده شده توسط این ابزار به صورت تقریبی بوده و برآورد دقیق، نیازمند بررسی و آنالیز پروژه توسط کارشناسان می‌باشد.

طی این بازدید عوامل متعددی از جمله محل قرارگیری پروژه، وضعیت سازه‌های مجاور، عرض معبر ورودی به محل پروژه، سطح آب های زیرزمینی، تراکم و فشردگی خاک و… مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

تأیید شروع عملیات خاکبرداری و پاکسازی سایت مورد نظر

در این مرحله مهندسان، پس‌ از بررسی‌های نهایی، اجازه شروع عملیات اجرایی خاکبرداری را صادر می‌کنند. سطح زمین از گیاه‌ها و سنگ‌های موجود پاک‌ شده و زمین برای انجام عملیات خاکبرداری و گودبرداری با نظارت مهندسین، آماده می‌شود.

شروع عملیات خاکبرداری

درنهایت کار عملی با نظارت مستقیم مهندسان و کارشناسان آغاز می‌شود. نکته مهم دستیابی به سطحی صاف و هموار است که بتواند بستر مناسبی برای ساختمان باشد. باید توجه کرد که عمق خاکبرداری باید نه آن‌قدر کم و سطحی باشد که نتواند وزن ساختمان را تحمل کند و نه آن‌قدر عمیق باشد که کار، وارد مرحله گودبرداری شود و منابع مالی و مصالح هدر رود.

انواع خاک در عملیات خاکبرداری و گودبرداری

همانطور که اشاره شد، نحوه انجام عملیات خاکبرداری و گودبرداری بیش از هر چیز دیگری، به جنس خاک وابسته است. به‌طورکلی  جنس خاک و زمین به شکل زیر دسته‌بندی می‌شود:

1. زمین دستی که به زمین‌هایی اطلاق می‌شود که خاک نرمی دارند و می‌توان به‌راحتی آنها را با ابزار دستی مانند بیل، حفاری کرد.
2. زمین لجنی که از خاک‌هایی مانند خاک رس تشکیل می‌شود. رطوبت باعث می‌شود تا این زمین مانند لجنزار شده و کار ماشین‌های خاکبرداری و گودبرداری را دچار مشکل می‌کند. البته این زمین‌ها باتلاقی نیستند. در زمین‌های باتلاقی تمامی ابزار، درون خاک فرو می‌روند و تقریباً انجام هر عملیاتی در آن غیرممکن است؛ اما در زمین‌های لجنی، روند کار با سرعت پایینی طی می‌شود.
3. نوع سوم زمین کلنگی است که همانطور که از نامش پیداست، حفاری در آن نیازمند ابزاری مانند کلنگ است.
4. در نهایت نیز زمین سنگی است که بسیار سخت است و در عمق‌های نه‌چندان زیاد، سنگ‌های بزرگی دارد که باعث کند شدن روند خاکبرداری و گودبرداری می‌شود.

نکات مهم برای انجام خاکبرداری و گودبرداری

خاکبرداری و گودبرداری از حساس‌ترین عملیات در ساخت‌ و ساز محسوب می‌شوند که وجود هرگونه اشکالی در آن، می‌تواند مقاومت سازه را تهدید کند. یکی از مشکلات رایجی که در هنگام گودبرداری با آن مواجه خواهید شد، چاه‌های ساختمان‌های همسایه است. به همین جهت توصیه می‌شود که قبل از انجام عملیات، تحقیقات کاملی در این خصوص داشته باشید.

درواقع این کار کمی فراتر از نقشه‌برداری است و شما باید تحقیقات محلی انجام دهید تا اطلاعات دقیقی به دست آورید. چاه‌های بلااستفاده از مهم‌ترین چالش‌هایی محسوب می‌شوند که ممکن است در طول خاکبرداری و گودبرداری با آن روبرو شوید. این چاه‌ها به دلیل اینکه بلااستفاده هستند، چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرند؛ در صورتی که وجود آن‌ها می‌تواند اختلالات زیادی در روند کار ایجاد کند. تحقیقات محلی به شما کمک می‌کند تا در صورت وجود چنین مواردی، به‌راحتی آن را شناسایی کنید.

نکته بعدی که برای خاکبرداری و گودبرداری باید به آن دقت کنید، قطع جریان آب و گاز است. در مواردی که تأسیسات زیرزمینی دیگر ساختمان‌ها، به شما نزدیک هستند بهتر است برای حفظ امنیت کامل، از سازمان‌های مربوطه تقاضا کنید برای مدتی جریان آب و گاز را قطع کنند تا دچار مشکل نشوید. همچنین ممکن است در برخی موارد کابل‌های برق در معرض خطر قرار داشته باشند و تردد ماشین‌های حفاری باعث آسیب به آن‌ها شود. در چنین شرایطی نیز باید از سازمان مربوطه بخواهید که در زمان تردد شما، جریان برق را قطع کند.

در نهایت نیز بهتر است که ساکنین ساختمان‌های مجاور را از انجام عملیات مطلع سازید. بروز هر گونه اتفاقی در حین انجام این عملیات امکان‌پذیر است. مطلع بودن ساکنین باعث می‌شود تا بتوانند در صورت بروز حادثه، محل سکونت خود را ترک کنند تا آسیبی به جان آن‌ها وارد نشود. در برخی موارد نیز، ساکنین اطراف می‌توانند در هنگام بروز حادثه به شما کمک برسانند.

شرکت خاکبرداران تجهیز پایتخت | خاکبرداری تخصصی و استاندارد را به ما بسپارید

شرکت خاکبرداران تجهیز پایتخت سال‌هاست که با فعالیت در زمینه خاکبرداری، با تکیه بر دانش به‌روز، استفاده ‌از تکنیک‌های علمی جدید، استفاده‌ از ماشین‌آلات پیشرفته و تجربه بلندمدت خود توانسته است تبدیل به‌ یکی از معتبرترین مجموعه‌های موجود در این زمینه شود. ما در کنار شما هستیم تا مطمئن شوید که عملیات خاکبرداری زمین شما به اصولی‌ترین شکل ممکن انجام می‌گیرد.

زمنیه کاری مجموعه تخصصی ما ارائه خدمات خاکبرداری و گودبرداری، نیلینگ، تخریب و حمل مصالح ساختمانی است. خاکبرداری یک دانش کاملاً تخصصی است که به‌نوعی خشت اول و مرحله نخست ساختمان‌سازی محسوب می‌شود. بنابراین اگر این خشت اول را کج بگذارید، نباید انتظار سازه‌ای محکم و استوار را داشته باشید.

کارشناسان و متخصصان با تجربه ما در تمامی مراحل کار حضوری فعال داشته و همه اطلاعات مربوط به پروژه شما را تجزیه‌وتحلیل می‌کنند. به‌این‌ترتیب کار عملی حرفه‌ای با دانش دقیق و اطلاعات ضروری ترکیب شده و بهترین نتیجه ممکن را در پی خواهد داشت.